Daar sta ik dan in het bos. Met een tak op een boom te slaan. Alsof ik het hele bos om ga kappen. Met grof geweld en dito geluid. Heerlijk. Meerdere takken zijn gebroken. Alles eruit. Met alle kracht die ik in me heb. Ook dat laatste beetje. En dan wordt het stil. Word ik stil. Ik voel opeens de wind tegen mijn gezicht, zoals ik dat niet eerder gevoeld heb. Ik hoor de vogeltjes kwetteren, zo luid, het lijkt wel een orkest! En ik ruik de bloemen, zoals ik ze nog nooit geroken heb. En dan opeens weet ik het. Wat ik te doen heb.
4 dagen stil zijn
Dat is wat ik vorige week deed, voelde en ervoer. 4 dagen stil zijn. Met 60 man tegelijk op stilteweek. Alleen en toch samen. Voor een prater zoals ik een behoorlijke opgaaf. Spannend en ook bevrijdend. Want in stilte voel ik me opeens zo verbonden. Met mezelf. Met de natuur. Met mijn dierbaren. En ik realiseer me dat praten een afleidingsmanoeuvre is. Afleiding van dat wat ik eigenlijk ben en ervaar. Bijvoorbeeld mijn boosheid. En dat is waarom ik even moest houthakken in het bos. En dat toelaten, dat was voor mij een echte bevrijding en opluchting.
mijn afleidingsmanoevre
Maar ik realiseer me ook dat mijn praten hardnekkig is. Een hardnekkig patroon. Want opeens weet ik ook weer hoe ik vroeger was. Als kind. Ik was stil. Stil thuis, stil op school. Het liefste zat ik op een grasveld bloemetjes te plukken. Of speelde ik met mijn zus in het bos. Dan voelde ik me vrij. Spelen, niet teveel praten. En daarna? Daarna leerde ik op school, op mijn werk, dat praten juist goed moet. Zichtbaar zijn. En dat was ik van nature eigenlijk niet. Dus dat ben ik gaan doen. En daardoor heb ik veel bereikt. Mooie banen gehad, op veel podia gestaan. Alleen deed ik dat niet helemaal vanuit mijn ware natuur. Dat deed ik vanuit mijn afleidingsmanoeuvre, van het praten. En nu weet ik, dat ik mag blijven praten. Maar dan wel vanuit mijn stilte. Vanuit mijn verwondering. Vanuit mijn opmerkzaam zijn. En dat voelt heerlijk!
waarom staan we zo weinig stil?
Ok. Ik koos er dus voor om 4 dagen stil te zijn. Als onderdeel van mijn opleiding bij het ITIP. En het bracht mij veel. Inzicht in mezelf. In mijn kracht. En in mijn weerstand. En het leverde op dat ik nog veel meer kan verwonderen. Dat is wat stilte mij oplevert. Maar wat is er nou eigenlijk bekend over stilte? En waarom staan we we zo weinig stil?
ik denk, dus ik ben
Opeens dacht ik weer aan mijn oudste zoon. 10 jaar geleden. En dat moment dat hij voor het eerst buiten kwam. Het was maart. Lentezonnetje. En ik was na zijn geboorte 7 dagen binnen gebleven. Op in de kinderwagen, naar buiten. Ik kon mijn ogen niet van hem af houden. En toen, opeens zag ik iets bij hem. Een windvlaagje. In zijn gezichtje. Zijn ogen gingen open. En hij draaide zijn gezicht. Nog een windvlaagje. En weer dezelfde reactie. Hij leerde de wind kennen. En het gevoel op zijn gezicht. En dat gevoel, die ervaring ontroerde mij toen diep. Hij moest natuurlijk alles leren kennen. En ik mocht dat proces meemaken. En daarmee begon mijn verwondering ook weer wat meer ruimte te krijgen.
Maar toch. Dat was verwondering door de reactie van mijn zoon. Maar echte doorvoelde verwondering was het nog niet. Dat gebeurde afgelopen week. Toen ik zelf stil was. Hoe komt het toch dat wij die verwondering zo parkeren? Zelf denk ik dat we dat deels kunnen danken aan Descartes. Ik denk, dus ik ben. Veel aandacht gaat uit naar ons denken. We leren veel. We denken veel. We kunnen als de beste nieuwe technologische snufjes uitdenken. De aandacht op school gaat uit naar presteren. Hoge cijfers halen. Voor denkvakken. Ik denk [ha, zie je wel?] dat we daarmee (wellicht onbewust) het andere deel van ons, van wie we zijn, hebben uitgeschakeld. Dat is althans mijn ervaring. Maar daarin sta ik niet alleen.
Zoals te zien is in allerlei stromingen, ook in de wetenschap. Eerder schreef ik al over theorie U, waarin juist wordt gepleit voor meer aandacht voor het zijn. Ook schreef ik over bezieling en over de betekeniseconomie. Allemaal pleidooien voor aandacht voor de mens, in totaliteit. Niet alleen het denken. Maar juist het denken integreren met het voelen, het doen en het zijn.
Wat stil zijn kan opleveren
Verwondering
Zoals in mijn voorbeeld levert stil zijn mij op, dat ik opmerkzamer ben. Dat ik meer voel en ervaar. Dat ik me meer verwonder. En die verwondering is hard nodig. Zonder oordelen kijken en luisteren.
Ontspanning
Maar naast die verwondering levert het ook op dat een mens meer kan ontspannen. Even geen prikkels waarop je hoeft te reageren. Gewoon stil zijn. Je lichaam ervaren. Je gedachten laten komen en weer laten verdwijnen. Dat zorgt voor ontspanning. Dus stil zijn is ook een medicijn tegen stress.
Verbinding
En tot slot levert stil zijn ook meer verbinding op. Verbinding met jezelf. Met de natuur. En met de ander. Dat klinkt tegennatuurlijk. Maar juist door stil te zijn voel je je meer verbonden met de ander. Alles valt even weg. Waardoor je jezelf ziet zoals je bent. En je realiseert dat dat voor de ander ook zo is. En dan start de verbinding met de ander.
5 Tips om stil te zijn in jouw organisatie
Zelf heb ik nu ervaren hoe het is om stil te zijn. En wat het met me doet. Aangezien ik werk, vraag ik me dan ook af of dit ook in organisaties kan. En het antwoord is volmondig ja. Nou kan je natuurlijk je werkgever vragen om ook eens een stilteweek in te lassen. Maar het kan ook kleiner. En dagelijks. Een paar tips heb ik voor jou op een rijtje gezet. Veel plezier met de stilte!
Tip 1 Neem 3 minuten ademruimte
Eerder schreef ik over de momentjes werkgeluk die ik eerder in mijn eigen team heb geïntroduceerd. Een half uur per week. Geheel vrijblijvend. Elke week een andere werkvorm. Zo heb ik een keer de 3 minuten ademruimte gedaan. Even terug naar jezelf. Naar jouw ademhaling. Waarna je weer energiek de dag in kan.
Deze oefening duurt 3 minuten. Neem daarvoor een plek waar je even stil en alleen kan zijn. Sluit even je ogen. De eerste minuut richt je je op hoe je je voelt. Wat gaat er in je om? De tweede minuut richt je je op je ademhaling. Waar zit je ademhaling? Kan je je ademhaling vanuit je buik doen? En verdiepen? De derde minuut richt je je op de plekken in je lichaam. Hoe voelt het in je benen? In je lijf en en in je hoofd? Na 3 minuten kom je weer terug. En voel je je ontspannen. De dag kan weer verder!
Mocht je een geleide oefening willen doen, op YouTube staan veel verschillende oefeningen voor de 3 minuten ademruimte of adempauze.
Tip 2 Doe een check-in bij elk overleg
Meestal beginnen we een overleg meteen. Agenda erbij en knallen. Maar er kan nog van alles zijn. Misschien heeft een collega wel een vervelend telefoontje gehad? Of heeft een andere collega een supergave ontdekking gedaan! Allemaal redenen waarom collega's er niet helemaal bij kunnen zijn. Wat dan handig is, eigenlijk bij elk overleg, is om even een paar minuten te nemen voor iedereen om aanwezig te kunnen zijn. Doe een check-in.
- Je vraagt iedereen om even de ogen te sluiten. En na te gaan bij zichzelf wat er in hem of haar speelt. En daar even aandacht aan te geven.
- Vervolgens vraag je iedereen om die gedachten los te laten. En aanwezig te kunnen zijn bij het overleg. Iedereen opent zijn ogen.
- Tot slot vraag je iedereen: Kan jij echt aanwezig zijn? Of is er nog iets dat gezegd moet worden?
Tip 3 Ga eens (lunch)wandelen
Even wandelen. Tussen 2 overleggen door. Of als je al te lang achter de computer hebt gezeten. En dan bij voorkeur even alleen wandelen. Niet praten. Geen telefoon. Maar vooral aanwezig zijn. De eerste 5 minuten richt je je aandacht op je ademhaling. Daarna op je lichaam. Scan even alle delen van je lichaam. Hoe gaat het overal? En vervolgens ga je je zintuigen af. Wat voel je op je gezicht? Wat ruik je? Wat hoor je? En wat zie je? Heel fijn is om deze oefening even stil te staan. En niet te bewegen. En vervolgens loop je weer door en kan je fris je werkdag vervolgen.
Tip 4 Wacht 1 ademhaling
Stel je bent, net als ik, een prater. Of gewend om meteen te reageren. Dan is deze oefening voor jou heel zinvol. Als je in gesprek bent of in een overleg. En je voelt opkomen dat je meteen wil reageren op iets dat wordt gezegd, neem dan 1 ademhaling pauze. Adem even in en uit. En tijdens de ademhaling vraag je je af, wat is eigenlijk de betekenis hier de essentie van dit overleg? En voegt mijn impuls, mijn reactie daar iets aan toe? En bekijk dan wat voor jou op dat moment het beste is.
Tip 5 Ga op een stilteweek
En stel je hebt al veel geoefend met stilte op het werk? En je wil meer? Je wil eigenlijk wel ervaren hoe dat is? Om eens stil te zijn. En jezelf te ontdekken? Ga dan eens op een stilteweek. Dat kan jezelf organiseren. Bijvoorbeeld alleen met je tentje op een natuurcamping gaan staan. En jezelf beloven dat je alle verbinding even verbreekt, geen wifi, geen telefoon. Maar dit is dan wel voor de die-hards onder ons. Je kan er ook voor kiezen om een begeleide week te doen. En dan zou ik je van harte een week bij het ITIP aanraden. En als je nog meer wil kan je daar ook allerlei opleidingen doen.
Mocht je nou ergens in het bos lopen, en denken wat hoor ik nu? Nou, dat zou best eens iemand kunnen zijn die de stilte opzoekt. Of juist even wat boosheid kwijt wil. Of wellicht ben ik het wel.
En mijn vraag aan jou: wat levert voor jou stilte op?
Wekelijks inspiratie en tips? Dat kan!
Alle gebruikte foto's in dit blog zijn via Pixabay.