Jaren geleden stond ik voor mijn studiekeuze. Scheikunde of psychologie. Dat was nog even de vraag. Verschillende universiteiten afgestruind. Open dagen bijgewoond. En elke keer kwam dat ene woord terug. Wat heb je nodig om deze studie te kunnen doen? Juist, creativiteit. En ik was niet creatief. Ik kon niet tekenen, handvaardigheid was een vak wat ik ver had weggestopt en schilderen deed ik ook nooit. Dus ja, dat was wel even een struikelblok. Gelukkig heb ik ook een analytische geest.
Een paar weken geleden tekende ik mijn visie over mijn zingeving, over mijn purpose. Dat wat ik wil bijdragen. Ik liet de tekening aan anderen zien. Kreeg complimenten. “Echt Viola!”, “Wat een krachtige missie!”. En ik kreeg ook een vraag: “Waarom teken je jezelf zo klein?” Die kwam binnen. Onbewust tekende ik mezelf klein. Ik wist eigenlijk het antwoord niet echt. Behalve te zeggen dat ik een enorme hekel heb aan mensen die zichzelf boven anderen plaatsen. Aha.
Waar ben je trots op in je werk? “Als ik in 5 minuten de patiënt kan wassen”, aldus de wijkverpleger of “als ik volgens de procedures heb gewerkt” zegt een bouwplaatsmedewerker of “als de KPI op groen staat” geeft een directeur aan. Maar is dit de reden dat zij voor dit werk, voor dit bedrijf hebben gekozen? Nee. Dit is het resultaat van (te) veel focus op de ‘wat’ in een organisatie. Maar waar komt iemand 's ochtends zijn bed voor uit? Kortom, wat is de purpose?
Aan het einde van 2020 was de gebruikelijke team jaarafsluiting. Elk jaar blikken we samen terug op het afgelopen jaar en kijken we vooruit naar het jaar dat open voor ons ligt. Zo ook in 2020. Maar toch was het dit jaar anders. Ik werd geraakt. Geraakt door de verhalen. Geraakt door de emoties. Geraakt door de verlangens van de teamleden. Verwondering. Dat had ik nog niet eerder zo diep gevoeld. En hoe kwam dat? Door de werkvorm Wall of Wonder.
Vanavond, 21 december, tussen 17.30 en 18.00 uur staan Jupiter en Saturnus relatief zo dichtbij elkaar, dat het de Ster van Bethlehem wordt genoemd. Dat raakte me opeens. Dit jaar staan de sterren hetzelfde als 2020 jaar geleden. Tuurlijk zou ik hier een heel natuurkundig verschijnsel aan kunnen toekennen. Die gedachte had ik ook. Daar ben ik superbekend mee. Maar waarom raakte mij dit opeens? Zou ik hier iets anders mee kunnen? Laat ik dat eens onderzoeken. Verwonderend. Nieuwsgierig.
Wat doet u bij een probleem of een veiligheidsvraagstuk? Bekijken we wat de vraag is, of grijpen we meteen naar voor ons best bekende oplossingen? In veiligheidsland zie ik dat soms gebeuren. Onze veiligheidskundigen zijn actie-gerichte doeners. Echt een kwaliteit. Daar waar een brandje is moet die geblust worden. En snel, anders vallen er slachtoffers. Maar soms werkt deze aanpak niet. Doen we wellicht de dingen die helemaal niet werken. Hoe dan wel?
Sturing. Voorbeeldgedrag. Leidinggeven. Het moet van boven komen. In de vele organisaties waar ik heb gewerkt of adviestrajecten voor heb gedaan, voelde ik deze leus. Als het niet goed gaat, dan moeten leidinggevenden maar bedenken hoe het beter kan. Als het wel goed gaat, dan zijn de leidinggevenden de eersten die de bonussen krijgen. En in veiligheidsland? Daar trekken we vele euro’s uit aan leiderschapstrajecten. En voor wie? Yes, voor de leidinggevenden. Het moet van boven komen. Toch?
Ik kan niet tekenen. Echt niet. Zo liep ik 2 jaar geleden met knikkende knieën de zaal in. Summerschool visueel leiderschap. 5 dagen tekenen. 5 dagen! Wat doe ik mezelf aan! Op tafel lagen papier en stiften. De een na de ander druppelde binnen en werd enthousiast. Oh gaaf! Mooi! Die kleuren! En wat tekenen ze lekker! De een na het andere naambordje werd omgedraaid. Kunstwerken! Ik kon wel door de grond zakken. Met moeite schreef ik mijn naam op. En draaide het bordje om. Ik kan niet tekenen.....
Een gejaagd gevoel. Nooit iets echt afkrijgen. Lijstjes in je hoofd. Dag en nacht. Goed is niet goed genoeg. En door. Hardlopen. Rennen. Een marathon, zo lijkt het. Er komt geen einde aan. Vooral veel blijven doen. Straks is het weekend. En daarna vakantie. Dan is er rust. En als mensen vragen hoe het met je gaat? “Goed hoor, een beetje veel werk, dat is alles”. Maar dan komt het. Iemand is het niet met je eens. Jij ontploft. En waarom? Je emmer loopt over.
Vrijdag 6 nov 2020 mocht ik het webinar begeleiden over de LMRA (de laatste minuut risico analyse). Een onderwerp van veel discussie in het veiligheidsvak. Veel tegenstand. Argumenten waarom het niet werkt. En dat terwijl ik vooral wil kijken naar wat er wel werkt en hoe het dan wel werkt. Immers, ik wil waarderend onderzoek in de praktijk brengen. Maar hoe doe ik dat dan? Lukt dat wel?